Resume
Modern glas
in museum Jan van der Togt
Expositie Bernardine de Neeveprijs 2005 voor glaskunst.
Museum Jan van der Togt Amstelveen, 22 mei t/m 26 juni 2005.
Op zondag 22 mei om 15.00 uur vindt in Museum Jan van der Togt de uitreiking plaats van de Bernardine de Neeveprijs voor glaskunst. Deze driejaarlijkse aanmoedigingsprijs,is ingesteld door de Vereniging van Vrienden van Modern Glas en voor het eerst in 1992 uitgereikt.
Voor de prijs van 2005 zijn zes kunstenaars genomineerd: Helena Kagebrand, Katrin Maurer, Katja Prins, Janine Schimkat, Ellen Urselmann en Gareth Williams. De prijsuitreiking wordt ondersteund door een expositie met werken van de genomineerden. Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt een catalogus, op een bijzondere manier vormgegeven en geïllustreerd in kleur. De expositie vindt plaats in de grote zaal van Museum Jan van der Togt aan de Dorpsstraat 50 te Amstelveen.
De PrijsDe Bernardine de Neeveprijs is opgezet als driejaarlijkse stimuleringsprijs voor hedendaagse glaskunst in Nederland. De prijs is bedoeld voor jonge kunstenaars tot 35 jaar, of afgestudeerd na 2000 , die reeds hun eerste schreden hebben gezet op het terrein van glaskunst, al iets van een oeuvre hebben opgebouwd en bijvoorbeeld een aantal tentoonstellingen achter de rug hebben. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 3.000 Euro en een glasobject met inscriptie ontworpen door Jan Frydrych.
De jury staat onder voorzitterschap van Koos de Jong, directeur Europees Keramisch Werkcentrum in ’s-Hertogenbosch. De andere juryleden zijn: Mariska Dirkx, galeriehoudster in Roermond, Thimo te Duits, conservator toegepaste kunsten / vormgeving Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, Mieke Groot, beeldend kunstenaar en conservator Museum Coesfeld-Lette en Jan Verschoor, beeldend kunstenaar en directeur Museum Jan van der Togt te Amstelveen
De prijs is genoemd naar de oud-hoofdconservator van Museum Boijmans van Beuningen, vanwege haar verdienste als stimulator van jonge kunstenaars en glaskunst. In 1992 vond de eerste uitreiking plaats; de prijs werd toen gedeeld door Winnie Teschmacher en Yvon Trossèl. De uitreiking en bijbehorende tentoonstelling vonden plaats in Museum Boijmans van Beuningen te Rotterdam. In 1995 werd de prijs toegekend aan Lisa Gherardi; de expositie vond toen plaats in Museum van der Togt in Amstelveen. In 1998 ontving Hans van Bentem de Bernardine de Neeveprijs in het Frans Hals Museum te Haarlem. Laura Heyworth won de prijs in 2002 in Museum Jan van der Togt.
Vereniging Vrienden van Modern GlasDe Bernardine de Neeveprijs is een initiatief van de Vereniging van Vrienden van Modern Glas. Deze vereniging heeft zich vanaf haar oprichting in 1986 mede tot doel gesteld om de hedendaagse glaskunst te ondersteunen. De prijs en de bijbehorende tentoonstelling zijn daartoe opgezet. Bovendien brengt de vereniging elk jaar één (glas)kunstenaar voor het voetlicht, die voor de verenigingsleden een speciaal object vervaardigt in een beperkte oplage. De vereniging telt momenteel meer dan 1000 leden. Vier maal per jaar wordt een tijdschrift uitgegeven getiteld ‘Het Glasbulletin’. Vanaf september 2005 zal het Glasbulletin samengaan met het tijdschrift Louter Glas van de Stichting Glas en Kristal. Verder worden atelierbezoeken georganiseerd, tentoonstellingen opgezet en publicaties verzorgd. Onder andere verscheen: ‘Modern Nederlandse Glaskunst. Glaslexicon van het Nederlands Glas 1900-1992’ en in 2005 de update: ‘Lexicon Nederlandse glaskunst van de 20e eeuw’.
De genomineerden
Voor de prijs van 2005 werd een oproep tot deelname gezonden aan bekende kunstenaars, alsook aan opleidingen, galerieën en tijdschriften. Uit de inzenders zijn zes kunstenaars genomineerd: Helena Kagebrand, Katrin Maurer, Katja Prins, Janine Schimkat, Ellen Urselmann en Gareth Williams.
Janine C.Schimkat (Tegelen 1970)
1988-1994 Academie Beeldende Kunsten Maastricht,plastische vormgeving
1995-1997Academie beeldende Kunsten Maastricht,keramische vormgeving
1998-1999 Werkperiode Rijksakademie Amsterdam
Over haar werk vertelt Schimkat:
‘Als kind was ik al gefascineerd door de puurheid en het bijna gewichtloze karakter van de onderwaterwereld.Later is deze fascinatie doorgegaan met betrekking tot het ogenschijnlijk primitieve en transparante karakter van micro-organismen.
In het EKWC heb ik me toegespitst op een combinatie(symbiose) van glas en keramiek,waarbij ik glas en keramiek samen in een oven een verbinding heb laten aangaan.Het glas werd als een membraan over de keramische vorm gebogen.Hierdoor ontstonden kwalachtige vormen met een kleurrijke keramische body,omsloten door het glazen membraan.Vormen,geblazen door Bernard Heesen heb ik gecombineerd met glasbuisjes,siliconen en parels en in aquaria gepresenteerd.Ook heb ik glas koud bewerkt wat eveneens kwalachtige vormen opleverde.Vorig jaar heb ik geprobeerd koraalriffen op te bouwen door vormen,die uit mallen kwamen,als bouwsteen te gebruiken voor de vele vertakkingen ervan.De kleurenpracht van het koraal heb ik weten te scheppen door felle glazuren’.
Helena Kågebrand (Valla, Zweden, 1973)
1995-1998 Edinburgh College of Art,Schotland
2003-2004 Konstfack University College of Arts Crafts and Design,Stockholm,Denemarken
2000-2004 Gerrit Rietveld Academie Amsterdam,glasafdeling
Het werk van Helena Kågebrand is te betitelen als "Metaforen voor een beter leven". De meeste werken refereren aan het menselijk lichaam, waarbij de interactie tussen persoon en object belangrijk is. Vrijwel alle stukken zijn gemaakt van laboratoriumglas dat voor de lamp gevormd is. Dit komt voort uit haar belangstelling voor de werking van het menselijk lichaam en de instrumenten die nodig zijn om functies op gang te houden. Ze combineert glas met materialen als verbandgaas, stretchstoffen, nylon en tekeningen. "Ik heb geen boodschap, maar wil dat de mensen nadenken over wat ze met hun lichaam doen. Je goed voelen moet van binnenuit komen en niet gevoed worden door buiten."
Katrin Maurer (Wenen, Oostenrijk, 1975)
1993-1996 Grafik-Design,Wiener Kunstschule,Wenen,Oostenrijk
1996-1999 Buckinghamshire College,High Wycombe,G.B.
1999-2003 Gerrit Rietveld Academie Amsterdam,glasafdeling
Al het werk van Katrin Maurer heeft te maken met communicatie. Taal speelt daarin dan ook een belangrijke rol. Soms zijn tekst(fragment)en, een regel uit een (eigen) gedicht of een enkel woord op een glazen object gezandstraald of gegraveerd.
"Het gevoel van verbinding maken is voor mij belangrijk", zegt Katrin Maurer. "Dat heeft enerzijds te maken met mijn wortels, mijn familie in Oostenrijk waar ik regelmatig kom. Anderzijds met de maatschappij in z'n algemeenheid. Ik observeer de wereld om me heen en zie conflicten (tussen culturen) en problemen. Met mijn werk draag ik geen kritiek uit, maar probeer ik de beschouwer een bepaald gevoel mee te geven, probeer ik een stempel achter te laten. Mijn objecten creëren metaforen voor communicatienetwerken."
Katja Prins (Haarlem1970)
1989-1993 M.T.S.Vakschool Schoonhoven,opleiding goudsmeden.
1993-1997 Gerrit Rietveld Academie Amsterdam
Katja Prins begint met louter ideeën,vormen en stemmingen in haar hoofd en al werkend worden die ideeën omgezet in een tastbaar kunstwerk.Ze wil met haar werk verhalen vertellen,of het nu om haar sieraden gaat,haar keramiek of haar glasobjecten.Maar verhalen hoeven niet altijd braaf te zijn of gezellig. De nog altijd actuele relatie tussen mens en techniek staat in al haar werk centraal. In haar glaskunst verbeeldt ze de relatie letterlijk door geblazen abstracties van lichaamsdelen te combineren met laboratoriumglas.Dient het lichaam als verlengstuk van het instrument of is het omgekeerd?Is het lichaam maakbaar?Vervreemdend werkt haar werk in elk geval en zet de toeschouwer tot denken aan.Katja Prins’eigen visie blijft buiten beschouwing:ze probeert,zoals ze zelf zegt,bewust een dubbelzinnigheid te creëren om verwarring of zelfs verontrusting op te kunnen roepen .Het moet de toeschouwer in staat stellen haar werk vrij te interpreteren.
Ellen Ursulmann (Venlo 1978)
1996-2000 Academie Beeldende Kunst Maastricht,docentopleiding handvaardigheid
2000-2003 Gerrit Rietveld Academie Amsterdam,glasafdeling
Ellen Ursulmann wil met haar werk duidelijk maken dat het leven niet alleen een jachtige run naar een succesrijke toekomst is maar dat een mens ook gevormd wordt door het leven dat al achter hem ligt. Met haar werk probeert ze de toeschouwer te dwingen om bij dit verleden stil te blijven staan,te dwingen tot nadenken.Om dit te bereiken incorporeert ze in haar glazen objecten toevallige elementen,objets trouvées,als een foto,een parelketting of een oude bril die direct naar dit verleden verwijzen.Al deze tastbare verwijzingen,die,zoals ze zelf zegt,nooit persoonlijk zijn,worden omsloten door kleurloos glas.Deze opzettelijke kleurloosheid moet het de toeschouwer mogelijk maken zijn of haar gedachten zo persoonlijk mogelijk in te vullen.Haar werk is bescheiden en doordacht en zodoende weet Ellen Ursulmann de fuik van de romantische nostalgie,het gemakkelijke terugzien te ontlopen.
Gareth Noel Williams (Pwllheli, Noord Wales, 1970)
1990-1993 North Staffordshire University, Stoke-on-Trent, GB
1993-1994 The International Glass Center, Brierly Hill, GB, heetglastechnieken
1994-1996 Royal College of Art, Londen,G.B.
1996-1999 Gerrit Rietveld Academie Amsterdam,glasafdeling
Voor Williams is zijn werk zowel zijn proeftuin als het resultaat van een proces waarin hij voor zichzelf zijn gedachten helder probeert te krijgen. Omdat de persoonlijke beleving naar een algemener niveau wordt getild, gaat het in het werk van Williams ook over de mens in zijn algemeenheid. Met zijn bedoelingen, gevoelens, mislukkingen en hoop.
De recente objecten van Gareth Williams zijn menselijk en herkenbaar. De lichamen zijn van leer, kunststof of textiel de hoofden van glas. Het zijn verpersoonlijkte wezens. Door de combinatie van bijvoorbeeld het zachte, natuurlijke leer en het harde, kunstmatige glas krijgen de wezens een grotere lichamelijkheid dan ze alleen in glas zouden hebben.
De geabstraheerde, anonieme (en grote) hoofden, die geen detaillering kennen, lijken te refereren aan vazen of andere objecten. De glazen delen zijn geblazen, de huid van het glas is metallic, spiegelend of roestig en korrelig van structuur. Het leer / textiel staat voor de huid van een nieuw dieren- of mensenlijf.
================================================================
Tentoonstelling:
Bernardine de Neeveprijs 2005 in Museum Jan van der TogtDatum tentoonstelling: 22 mei t/m 26 juni 2005
Prijsuitreiking:
zondag 22 mei, vanaf 15.00 uur, Museum Jan van der Togt.
Met toespraken van o.a. Jan Verschoor en Koos de Jong.Plaats:
Museum Jan van der Togt, Dorpsstraat 50, AmstelveenOpeningstijden:
Donderdag t/m zondag van 13 – 17 uurCatalogus:
Tekst P. Augustijn, vormgeving Steven BolandPersfoto’s / informatie:
Vereniging van Vrienden van Modern Glas, Inemie Gerards,
Museum Jan van der Togt, tel: 020-6415754,
e-mail: jvdtogt@xs4all.nl / www.jvdtogt.nl
